Pelin
Akyazı
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın telefon konuşmalarının
ortaya çıktığı iddialarından sonra, son günlerin en çok anılan mesleklerinden
olan “ses mühendisleri” ni tanıyor muyuz?
Telefonunuzdaki mp3’ler, oynadığınız oyunlardaki
müzikler ve ses efektleri, radyoda duyduğunuz o çok sevdiğiniz şarkı,
gittiğiniz filmin savaş sahnesindeki adrenalin yüklü sesler… İşitebildiğiniz
tüm alanlarda “ses mühendisleri” gizli kahramanlar.
Ses mühendisliği, sesleri ölçüp biçen, ses yaratan,
seslerden müzik inşa eden bir meslek. Drum Clinic Müzik Stüdyosu’nda ses
mühendisliği yapan ayrıca Mösyö adlı projede yer alan Cansın Karaoğuz, ses mühendislerinin hayatımızın bir çok
alanında, örneğin mekanlardaki ses düzenlerinde etkili olduklarını söyledi: ” Restoranlarda
çatal bıçak seslerinin birbirlerine karışmaması, insanların mekanlarda
birbirlerini rahat duyabilmeleri ya da müzik seslerinin mekandaki kişileri
rahatsız etmemesi için ölçümler yapılarak, yalıtım ve akustik malzemeleriyle akustik
düzenlemeler yapılır. Bu da ses mühendislerinin işidir.”
Bu akustik düzenlemeler, ülkemizde her restoranda yapılmıyor. Bu düzenlemeler daha çok lüks otel ve restoranlarda, konferans, tiyatro ve sinema salonlarında kullanılıyor.
Bu akustik düzenlemeler, ülkemizde her restoranda yapılmıyor. Bu düzenlemeler daha çok lüks otel ve restoranlarda, konferans, tiyatro ve sinema salonlarında kullanılıyor.
Ses mühendisleri, iş hayatımızda da yerlerini
alıyorlar. Örneğin, ses mühendisleri, fabrikalardaki havalandırma
sistemlerinden fazla ses çıkışını önlemek için akustik paneller kullanarak
fazla ses dengeliyorlar. Mühendis Karaoğuz, bunu yapmak için ses mühendisi
olmak gerekmediğini fakat bu tür hesaplamaları bir ses mühendisinin yapabildiğini
söylüyor.
Ses mühendisleri, eğlence sektörünün etkinliklerinden
olan konserlerde de büyük rol oynarlar. Müzisyenlerin seslerini, genel ses
dengelerini ve tonlamalarını, hangi mikrofonun hangi enstrümana verileceğini
onlar ayarlarlar. Karaoğuz, ses mühendislerinin eğlence sektöründeki rolünün en
az müzisyenler kadar büyük olduğunu, onlar olmasalardı bu sektörün günümüzdeki
kadar gelişme şansı olmadığını belirtti.
Film, reklam ve dizi sektörlerindeki ses ile ilgili
tüm konular, ses mühendisleri tarafından yapılıyor (Kayıt, mix, ses efektleri
vb.).Nilüfer, Nazan Öncel, Ozan Doğulu gibi birçok sanatçının albüm
kayıtlarının yapıldığı
Noiseist Müzik Stüdyosu’nun sahibi Çağan Tunalı, bir
sanatçının albüm yapımından, konserlerine kadar olan yolculukta ses
mühendislerinin çok önemli bir yer tuttuğunu söyledi. Şarkıcı şarkısını
söylerken stüdyodaki camın arkasından gördüğünüz o kişi ses mühendisi. Ses
mühendisleri, sesinden memnun olmayan bir şarkıcının sesini değiştirip, kulağa
hoş gelecek bir ses ortaya çıkarabiliyorlar.
Ses mühendisi Cansın Karaoğuz, ses mühendislerinin
sesin bulunduğu her alanda iş imkanı bulabileceklerini, stüdyo, canlı konser,
mekan akustiği düzenleme (sinema salonu, film müzik stüdyoları yalıtımı ve
akustiği, restoran, amfi tiyatro, konser salonları bunlardan bazıları) gibi
işlerde çalışabileceklerini söylüyor:
“Ses mühendisleri, stüdyo alanında şarkıların kayıt,
mix ve mastering (kaydedilen seslerin tonal dengesini oluşturma) aşamalarından
sorumludurlar. Kendi zevklerine göre birini tercih edip o alanda kendilerini
geliştirebilirler. Bunun yanı sıra, bilimsel alanlarda çalışmalar yapabilirler.
Farklı sektörlerde, örneğin silah sanayisinde bile çalışma imkanları vardır.”
SAE (The School of Audio Engineering-Ses Mühendisliği
Okulu) öğrencisi olan Gökmen Alp’e göre, ses mühendisleri direkt olarak kulağa
hizmet eder, hayatımızdaki yardımcı olan uyarıcı, hoş veya nahoş sesler, ses
mühendislerinin düzenlemesi ile çıkar, nitekim kulaklarımıza ve beynimize
lezzet sunarlar.
Ses mühendisleri eğitim süreçlerinde teorik
bilgileri öğrenip bunları uygulama ile hayata geçiriyorlar. Kayıtlı sesleri
işlemek, kayıtlı ya da canlı sesleri kontrollü bir şekilde dinleyiciye
ulaştırmak, mikrofonlar, sinyal akışı, ses fiziği gibi konular ses mühendisliği
eğitimlerinin temellerini oluşturuyor.
Türkiye’de devlet okullarında Ses Mühendisliği
bölümü yok. Bu yüzden, bu bölümü tercih etmek isteyenler, yurt dışındaki okullara
bağlı özel eğitim kurumlarından eğitim alıyorlar ve diplomaları yurtdışından
geliyor. Ses mühendislerinin diplomalarının denkliği olmadığı için Türkiye’de
geçerliliği olmuyor.
Geçtiğimiz günlerde sıkça konuşulan, Başbakan
Erdoğan’ın olduğu iddia edilen telefon kaydı, ses mühendislerinin gündeme
gelmesini sağladı. Ses mühendisi Çağan Tunalı ise bilgisayar programlarına
hakim ses mühendislerinin bir kaydın montajlanmış olduğunu çok rahat fark edebileceklerini
söyledi:
“Gerekli testler yapıldığında, bir kaydın üzerinde
oynama yapıldığı rahatlıkla anlaşılabilir. Sadece ayni anda, ayni ortamda, ayni
şekilde yapılan kayıtlarda yapılan edit
işlemleri çok çok zor ayrıştırılabilir.”
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder